Mijn werk betekent heel veel voor me. Ik kom er met het grootste plezier mijn bed voor uit en te vaak ga ik door mijn werk er ook te laat weer in. Voor sommigen is werk een vloek, omdat het druk en stress geeft en je daardoor in een vicieuze cirkel belandt: het wordt als zwaar ervaren, waardoor de spanning toeneemt en zo de stress blijft. Voor mij is het echter een zegen. Ik kan eindeloos veel tijd besteden aan mijn prachtige vak. En daardoor word ik er telkens wat beter in. Een virtueuze cirkel, dus.
Over mij zou men eufemistisch kunnen zeggen: hij is gemotiveerd. Als ik mezelf de vraag stel waar mijn motivatie vandaan komt, heb ik daar meerdere antwoorden op. Ik noem het goede voorbeeld dat ik zelf heb gehad. Ik denk aan mijn eigen vader die in het vak zat en aan mijn leraren van vroeger. Ik koester mijn herinneringen aan hen. Ook motiverend zijn de kinderen, de leerlingen op mijn school. Ze zijn het zo waard om goed werk voor af te leveren. Die overtuiging zit diep in mij. En wat denkt u van mijn collega’s? Zij inspireren me elke dag als ik ze aan het werk zie. Het professionele gesprek met hen raakt telkens mijn diepste drijfveren.
John F. Kennedy heeft een prachtige uitspraak gedaan. Hij deed in 1962 een belofte, zeven jaar voordat Neil Armstrong als eerste mens voet op de maan zette: ‘We choose to go to the moon in this decade and do the other things, not because they are easy, but because they are hard.’ Terwijl de mens van nature de neiging heeft om te kiezen voor de makkelijkste weg, omdat ons brein nu eenmaal is ingesteld op energiebesparing (lees meer in het boek Nooit meer te druk van Tony Crabbé), blijkt dus de moeilijkste weg een motiverende factor te zijn. Wat een interessante tegenstelling! De weg van uitdaging motiveert. De weg van het volgen van je droom. Wat is dat toch een mooie weg. En wat is dit relevante denkstof voor het onderwijs! De weg van je droom volgen. Daar gáát het toch allemaal om?
Er is nogal wat aan de hand op het gebied van motivatie van scholieren in Nederland. In mei 2016 constateerde de OESO dat Nederlandse scholieren de meest ongemotiveerde en ongedisciplineerde leerlingen ter wereld zijn. Ter wereld! Wat een demotiverende gedachte is dat …
We hebben dus wat te doen. We hebben dromen te bedenken en te delen. Perspectieven te ontvouwen. Wenkende vergezichten hebben we nodig om gemotiveerd te zijn. Naar de maan dus. Omdat het lekker moeilijk is! Want door een sterke motivatie word je gelukkiger. Dit is naast mijn persoonlijke ervaring en overtuiging ook in wetenschappelijk onderzoek aangetoond. Onderzoek naar zingeving wijst telkens uit dat een zinvol bestaan veel te maken heeft met het betekenis kunnen geven aan wat je doet. Ik vertaal dat met: waar kom je je bed voor uit?
Ouders, leraren, opvoeders, hulpverleners! Hebben we het met onze kinderen en leerlingen nog over de dromen die we willen najagen? Hebben we het over de betekenis die ons werk heeft? De betekenis die wij mogen toevoegen aan onze omgeving?
Ouders, leraren, opvoeders, hulpverleners! Hebben we het nog over de dromen die we willen najagen?
Naast perspectief kan ook succes de vicieuze cirkel doorbreken. Door succes te benoemen, door mensen – kinderen en volwassen – te bekrachtigen, laat je hen groeien. Kijk maar naar de sport. Wat een gejuich kunnen doelpunten bij het wereldkampioenschap voetbal teweegbrengen. Wat kan een voetbalteam daardoor geïnspireerd raken. Alles wat je aandacht geeft, groeit. Hoe fijn is het om met je klas en met je schoolteam de successen te vieren door ze te benoemen en te adresseren: ‘Dat hebben we samen gedaan’, ‘Dat hebben jullie gedaan’, ‘Kijk eens hoe we aan onze droom bouwen!’
Op die manier kan een vicieuze cirkel worden omgetoverd tot een virtueuze cirkel. Perspectieven dagen uit tot actie en succeservaring vermeerdert het succes. En dat vergroot de motivatie. Ouders, leraren, opvoeders, hulpverleners … ik wens ons alle succes van de wereld!
Dit blog maakt deel uit van de blogserie: ‘Van de keukentrap naar de maan.’ Het eerste blog gaat over de eerste trede van de trap naar succes: fatsoen. In dit blog sta ik stil bij de tweede trede: motivatie. Het laatste blog in deze serie zal gaan over het begrip bevlogenheid.
Geplaatst op 10 juli 2018
Bekijk hier het complete blogoverzicht