Deze blog is geïnspireerd op de video ‘Het verhaal van Lisa’ van Stichting Lezen & Schrijven. Marcel Schmeier beschrijft het leven van Lisa’s dochter: Marieke.
Dit is het verhaal van Marieke. Ze groeit op in een taalarm gezin. Haar ouders praten weinig met haar en lezen geen boeken of kranten. Hierdoor is de kans groot dat Marieke later zelf ook laaggeletterd zal zijn. In Nederland hebben ongeveer tweeënhalf miljoen mensen moeite met lezen en schrijven en dat heeft ernstige gevolgen voor hun baankansen, zelfredzaamheid en geluksgevoel.
De ouders van Marieke hebben grote moeite met het invullen van formulieren. Nieuwe administratieve regels maken het voor hen erg moeilijk om Marieke aan te melden voor de peuterspeelzaal. Gelukkig krijgen ze hulp van een buurvrouw.
Op de peuterspeelzaal volgen de leidsters een taaltraining, zodat ze de taalontwikkeling van de kinderen kunnen stimuleren. Het bestuur screent de leidsters ook op hun eigen taalvaardigheid en biedt cursussen aan om deze te versterken. Eerst voldeed slechts 60 procent van de leidsters aan de taalnorm en dat is gestegen tot 94 procent. Hierdoor leert Marieke gelukkig goed praten en verwerft ze veel nieuwe woorden.
Op de basisschool valt het de leerkracht van groep 1 op dat Marieke toch nog een kleine taalachterstand op haar klasgenootjes heeft. Gelukkig gelooft de leerkracht niet in het sprookje van rijping. Ze weet dat kinderen uit taalarme milieus juist extra afhankelijk zijn van een leerkracht die ze iets leert in plaats van wacht tot het er vanzelf uitkomt. Daarom biedt ze Marieke actief klanken en letters aan.
Marieke kan met succes naar groep 3 en hoeft niet een jaar extra te kleuteren. De leerkrachten weten dat kleuterschoolverlenging geen effectieve maatregel is, maar een eufemisme voor zittenblijven. In groep 3 krijgt Marieke extra tijd en aandacht bovenop de reguliere leeslessen die op het rooster staan. Het is immers bekend dat ze moeite heeft met taal en lezen en de meester wil niet aan het eind van het schooljaar constateren dat ze een achterstand heeft, maar juist voorkomen dat ze deze oploopt. Een ons preventie is waardevoller dan een kilo zorg.
Door de hoge verwachtingen en de preventieve aanpak heeft Marieke een stevige basis om te starten in groep 4. Haar kleine taalachterstand is inmiddels veranderd in een kleine voorsprong. Uit de leestoetsen blijkt dat ze net iets beter presteert dan leeftijdgenootjes. Omdat het lezen goed lukt, verslindt ze steeds meer boeken. Helaas is er geen bibliotheek meer in de wijk waar ze woont, maar de school heeft een eigen bibliotheek en de juf knijpt gelukkig een oogje toe als Marieke meer boeken leent dan toegestaan.
Vanaf groep 5 is er steeds meer aandacht voor begrijpend lezen van teksten, maar er staat gelukkig ook nog steeds technisch lezen op het rooster. Lezen stopt namelijk nooit. Behalve begrip, zijn er in de midden- en bovenbouw nog genoeg technische leesvaardigheden te onderwijzen en onderhouden. De leerkrachten van Mariekes school leggen grote nadruk op lezen, schrijven, rekenen en kennis van de wereld. Ze weten dat kinderen deze basisvaardigheden keihard nodig hebben in de steeds complexere samenleving van de 21ste eeuw.
In groep 8 behoort Marieke tot de best presterende kinderen op de eindtoets en ze kan naar het atheneum. Tijdens het teamoverleg bespreken de leerkrachten hun zorgen over de thuissituatie van Marieke: is het niet beter om haar een havoadvies te geven, omdat haar laaggeletterde ouders haar niet kunnen helpen met het huiswerk? Ze besluiten gelukkig hun hoge verwachtingen vast te houden en geven Marieke daarom gewoon een atheneumadvies. Een gepensioneerde leerkracht van de school geeft haar gratis bijles. Uiteindelijk wordt Marieke een uitstekende huisarts.
Dit was het verhaal van Marieke. Ze groeide op in een taalarm gezin. Haar ouders praatten weinig met haar en lazen geen boeken of kranten. Toch werd Marieke huisarts. Ze heeft geluk gehad met de mensen die op haar pad kwamen: de behulpzame buurvrouw, de leidsters van de peuterspeelzaal, de leerkrachten van haar basisschool en de gepensioneerde bijlesjuf. Zij hebben de cirkel doorbroken en het verhaal van Marieke herschreven.
‘Het verhaal van Lisa’ (Stichting Lezen & Schrijven)
Gepubliceerd op 22 januari 2019
Meer blogs lezen? Klik voor het complete blogoverzicht!