Het is zaterdag, de zon schijnt en ik sta in onze tuin. Ik heb net hardgelopen. Zwetend tel ik het aantal fietsen in de tuin en schat in dat we bezoek hebben. Ik ga naar binnen. Als ik in de keuken sta, zie ik Kirsten naast mijn oudste dochter op onze bank zitten. Ze zitten bij elkaar in ‘de tweede’ op de middelbare school.
Ook zij hebben de gevolgen ondervonden van het virus dat ons land al weken in de greep houdt. Hun school werd uiteraard gesloten en hun dagen werden gevuld met thuisonderwijs via de laptop. De eerste week was voor iedereen wennen. De school zocht naar de juiste manieren om in contact te komen met leerlingen en ouders. Mijn dochter wachtte ondertussen af wat online onderwijs voor haar ging betekenen. De tweede en derde week maakte mijn dochter elke dag huiswerk. Dit gaven de leraren op via e-mail. Soms had ze kort telefonisch contact met haar mentor.
In de vierde week begonnen voor mijn dochter de online lessen. De meeste dagen zat ze een uur of vijf achter de laptop om lessen te volgen. Ik heb weleens meegekeken. Dit om te ervaren hoe het is om via een beeldscherm uitleg te krijgen over wiskunde of filosofie. De combinatie van uren achter een beeldscherm en de hoeveelheid huiswerk die ze daarnaast kreeg, vond ik een pittige. Mijn dochter was het daarmee eens en ze spuwde dan ook regelmatig haar gal aan de keukentafel. Maar ik zag ook dat mijn dochter hard werkte, haar vragen stelde aan leraren en geen les miste.
De combinatie van uren achter een beeldscherm en de hoeveelheid huiswerk vond ik een pittige.
Terwijl ik nog zwetend een glas water pak, hoor ik de twee meiden met elkaar praten. Ze hebben het over een zomerschool die ze mogelijk moeten volgen, de kans dat schoolvakanties dit en volgend jaar worden ingekort en dat ze toetsen moeten inhalen. Dit alles, omdat ze een leerachterstand zouden hebben opgelopen. Ik hoor aan hun stemmen en de manier waarop ze kijken dat ze boos zijn.
Ik ga bij hen zitten. Kirsten steekt van wal.
‘Ze willen mogelijk de zomervakantie inkorten, andere vakanties laten vervallen en je moet misschien naar een zomercursus als je bepaalde toetsen niet hebt gemaakt.’
Mijn dochter vult haar aan.
‘Ze zeggen dat we een leerachterstand hebben opgelopen, maar ik heb elke online les gevolgd. Ook heb ik meer huiswerk gemaakt dan ooit en begrijp ik wiskunde nu beter, omdat ik in mijn eigen tijd en tempo de opdrachten kon maken.’
Dan zegt mijn dochter nog iets.
‘Weet je pap, ik heb nog andere dingen geleerd in deze rare tijd. Ik heb bijvoorbeeld ontdekt hoe belangrijk mijn vriendinnen voor mij zijn. Ook heb ik beter leren plannen dan ooit. Ik moest wel, want er was niet telkens een leraar die mij herinnerde aan het huiswerk of de opdracht voor de volgende week. Wat nou leerachterstand?!’ zegt ze met vuur in haar ogen.
‘Weet je, pap, ik heb nog andere dingen geleerd in deze rare tijd.’
Door de uitspraken van deze tieners denk ik aan Arie Slob. In de Volkskrant benadrukt hij het risico van leerachterstanden die mogelijk worden opgelopen door acht weken thuisonderwijs. Hij laat er onderzoek naar doen en denkt na over maatregelen om deze achterstanden weg te werken. Hij noemde zomerscholen als mogelijke maatregel. Over onverwachte leeropbrengsten bij kinderen in de huidige situatie las ik niks.
Ik vind dit een gemiste kans. Met het benadrukken van de mogelijke achterstanden bevestigt de minister dat hij leren ziet als sec het aanleren van cognitieve vaardigheden die een leerling op een vastgesteld moment, op een vastgesteld niveau moet beheersen. Uiteraard is dat een onderdeel van onderwijs, maar waarom straalt hij niet uit dat onderwijs, zeker in onverwachte situaties, jongeren juist ook de kans geeft om nog veel meer te leren?
Over onverwachte leeropbrengsten bij kinderen in de huidige situatie las ik niks.
Eigenlijk had de minister bij het gesprek met Kirsten en mijn dochter moeten zitten. Dan had hij gehoord hoeveel deze twee meiden de afgelopen weken hebben geleerd. Omgaan met onzekerheid, koesteren van vriendschappen en plannen. Reken er maar op dat dit vaardigheden en ervaringen zijn die zij, in de toekomst die voor hen ligt, meer dan goed kunnen gebruiken.
Ik nodig minister Slob dan ook uit om, ter voorbereiding op het volgende interview met een krant, met Kirsten en mijn dochter te praten. Zij leggen graag uit wat de weken van online onderwijs hun juist heeft gebracht. Misschien lees ik dan volgende week in de krant, naast de maatregelen om leerachterstanden in te halen, ook het verhaal van de opbrengsten die thuisonderwijs ons hebben gebracht.
Foto: © Freepik
Geplaatst op 12 mei 2020
Meer blogs lezen? Klik voor het complete blogoverzicht!
Verschenen bij Uitgeverij Pica:
