Strategisch HR-beleid voor onderwijsorganisaties
Alle scholen hebben de primaire opdracht om te zorgen dat hun leerlingen voldoende bagage krijgen voor hun vervolgopleiding, voor hun toekomstige beroep en zich kunnen ontwikkelen naar een volwaardige deelnemer in de maatschappij. Dat is geen geringe opdracht. En het is vooral ook een jaloersmakende opdracht, want welke beroepsgroep kan nu zeggen dat zij een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van iedere burger in Nederland. Maar zo’n opdracht zorgt ook voor een hoge mate van verantwoordelijkheid. Die moet je willen en ook kunnen nemen.
Schoolleiders, leraren en ander onderwijspersoneel zijn de sleutelfactoren voor goed onderwijs. Dat werd in het afgelopen jaar wel heel duidelijk. De eerste sluiting van de scholen vanwege de coronacrisis betekende dat zo’n 2,5 miljoen leerlingen uit het primair en voortgezet onderwijs ineens hun lessen op afstand moesten volgen.
Wat daarna gebeurde was indrukwekkend: met heel veel energie en een hoge mate van flexibiliteit realiseerden de scholen goed onderwijs. Ze schakelden heen en weer tussen gehele sluiting, gedeeltelijke sluiting, heropening, sluiting en heropening. Dat stelt heel hoge eisen aan het vakmanschap van alle onderwijsmedewerkers. Ineens werd voor meerdere mensen, ook buiten de beroepsgroep zichtbaar wat goed onderwijs eigenlijk inhoudt en hoe ingewikkeld het beroep leraar is. We kunnen stellen dat het merendeel van de onderwijssector een megaprestatie geleverd heeft naar tevredenheid van ouders en leerlingen. En ja, soms was het heel moeilijk omdat de leerlingen geen computer thuis hadden, of omdat ouders het moeilijk vonden om de juiste begeleiding te geven, of omdat de combinatie van thuiswerken en thuisonderwijs lastig was, en om vele andere redenen.
Een les die we met z’n allen geleerd hebben, is dat investeren in onderwijs noodzakelijk is. Onderwijsprofessionals hebben recht op het groeien in hun vakmanschap. Want iedere dag weer wordt er een groot beroep gedaan op hun algemene, pedagogische en didactische vaardigheden. Zij zijn niet gebaat bij afvinklijstjes, strakke protocollen en richtlijnen of gedetailleerde afspraken. Ze hebben vooral alle ondersteuning nodig van schoolleiders, ondersteuners en alles wat verder om het onderwijs heen hangt om iedere dag weer goed onderwijs te realiseren. Waar het om draait is: vertrouwen, vakmanschap en verbinden. Hiermee kan het verschil gemaakt worden om mensen de mogelijkheid te bieden zich te ontwikkelen naar krachtige professionals die in staat zijn om te anticiperen op de (complexe) situaties die steeds op hen afkomen. Professionals met een stevige basis van verworven praktische wijsheid, een goede energiehuishouding en een sterk (mentaal) ontwikkelingsniveau. Op ontwikkeling gericht human-resourcebeleid is daarbij een must. Wat de schoolleider betreft, zijn dienend leiderschap en vertrouwen daarbij sleutelwoorden. Maar ook, vertrouwen van ouders, het bestuur de sectorraden en de politiek in het onderwijs.
Strategisch (hr)beleid werkt daarbij ondersteunend, maar is geen plan dat je schrijft en vervolgens over de medewerkers uitrolt. Strategisch (hr)beleid moet iedere dag in de praktijk gebracht worden om samen onderwijs te realiseren waar alle medewerkers trots op zijn. Kortom: strategisch HR-beleid richt zich op het bereiken van de onderwijskundige, organisatie- en persoonlijke doelen van het hele team en iedere individuele medewerker op de korte en de lange termijn. Dat is de mooie kans die strategisch (hr)beleid biedt.
Door Myriam Lieskamp
Gepubliceerd op 17 mei 2021
Lees ook de blog van Mariëtte Lusse: School en thuis. Succesfactoren voor het afstemmen van twee leefwerelden.
Myriam Lieskamp is auteur van:
