Voor de eerste regio van ons land zit de eerste week van het nieuwe schooljaar er al weer op, de tweede regio start deze week. Via Twitter zag ik berichtjes van een aantal scholen die op de eerste schooldag ouders en leerlingen op originele wijze welkom heetten. Ouders en leerlingen werden een week voor de start van het jaar persoonlijk uitgenodigd. Het lijkt mij geweldig om zo ontvangen te worden op de eerste schooldag. Heerlijk om te voelen dat niet alleen jij als leerling, maar ook je ouders zo welkom zijn! Een mooi begin van het schooljaar. Die eerste weken worden niet voor niets vaak ‘de gouden weken’ genoemd. Als het je als leraar in de eerste acht weken lukt een positieve groep te vormen en een goede band met de ouders te scheppen, dan is dat goud waard. Daar pluk je de rest van het jaar de vruchten van. De eerste klap is met groepsvorming met recht een daalder waard. Verloopt het de eerste weken niet positief, dan heb je als leraar meestal een pittig schooljaar voor de boeg.
Om leraren te ondersteunen bij het voorbereiden en uitvoeren van de groepsvormingsfasen is er een rijk aanbod aan boeken, websites en cursussen. Eén ding hebben al deze bronnen met elkaar gemeen: zij benadrukken het belang van kennismakingsactiviteiten. Ook al zitten leerlingen al jaren bij elkaar in de klas, toch zorgt een lange zomervakantie ervoor dat een groep elkaar opnieuw moet leren kennen. Er zijn scholen die daarom juist bij de start van het schooljaar op schoolreis en kamp gaan, omdat het een mooie kans is om elkaar op een ontspannen manier te leren kennen. Bij een positieve groepsvorming is de leraar de spin in het web. De leraar verbindt alle draadjes van alle leerlingen aan elkaar door het onderwijs dat hij of zij aanbiedt. Maar groepsvorming speelt zich niet alleen af binnen de muren van de klas. Ook op het plein en in de gangen en andere ruimtes ontmoeten leerlingen van diverse groepen elkaar. Groepsvorming is een teamaangelegenheid. Het is dus fijn als een team hier gezamenlijk in optrekt en er een duidelijke schoolbrede aanpak is voor de gouden weken.
Maar ook teams zijn door een zomervakantie veranderd. Soms is er sprake van een grote verandering in de personele samenstelling. Soms hebben teamleden een andere groep gekregen of zijn duo’s die jarenlang samenwerkten uit elkaar. In ieder geval hebben alle teamleden ook dingen meegemaakt in een zomerperiode. Eigenlijk is het wonderlijk dat er geen gouden weken voor lerarenteams zijn. Ik ben benieuwd hoeveel directies, teamleiders of managers van scholen in ons land de eerste acht weken van het schooljaar planmatig en doelgericht inzetten op teambuilding. Bijvoorbeeld door een startvergadering te organiseren die anders is dan met een kop koffie en een stuk taart vakantieverhalen uitwisselen, vergaderen en de lokalen inrichten. Door het team op verrassende wijze te ontvangen, de eerste weken diverse kennismakingsactiviteiten te organiseren en een teamuitje te plannen, juist in de eerste periode van het jaar. Het zou mooi zijn als de gouden weken voor schoolteams nét zo belangrijk worden als de gouden weken voor schoolklassen.
Geplaatst op 25 augustus 2014
Meer weten over groepsvorming? Lees deze boeken:
Bekijk hier het complete blogoverzicht