Gelukkig nieuwjaar en de beste wensen voor 2017! Het is alweer zover, het jaar is voorbij en we starten een nieuw jaar. Een nieuw begin met nieuwe en/of oude voornemens. Nu eindelijk eens stoppen met roken, beginnen met afvallen en gaan sporten; dat zijn de bekendste voornemens. Op internet lees ik dat zelfontwikkeling is toegevoegd aan het lijstje met populaire voornemens voor 2017. Oftewel: we willen vooral aan onszelf (gezondheid, lichaam en geest) werken.
Ik kijk naar mijn zoon van twee jaar. Hij heeft nog geen goede voornemens, mag ik hopen. Hij heeft amper door dat we van het ene jaar in het andere jaar overgaan. Misschien dat hij dit jaar voor het eerst opmerkt dat er gepoederde oliebollen zijn en spetterend vuurwerk. Voorgaande twee keer sliep hij er nog heerlijk doorheen. Stiekem hoop ik dat deze jaarwisseling hetzelfde gebeurt. Ook zonder goede voornemens weet ik dat hij volgend jaar wederom een waanzinnige (zelf)ontwikkeling gaat doormaken. Dat doet hij nu namelijk ook al, vanaf het moment dat hij geboren is. Leren rollen, zitten, lopen, zelf eten, en wat dacht je van praten? Ik heb mij nooit gerealiseerd dat een kind van twee jaar oud al zulke vermakelijke gesprekken kan voeren. Als ik informeer naar de ontwikkeling die hij bij de gastouder heeft doorgemaakt en vraag: ’Wat heb je gedaan vandaag?’ krijg ik vaak antwoorden als: ’Ik heb spoorrails bouwt!’ of ‘Ben op grote wc weest.’ (Ik geniet van de manier waarop hij werkwoorden vervoegt.) Volgens mij heeft die jongen geen goede voornemens nodig.
Zou het daadwerkelijk iets opleveren dat wij onszelf elk jaar bepaalde nieuwe gedragingen eigen maken? En is het echt nodig? Is het niet zo dat, wat we ook voor ontwikkeling doormaken, dit al vooraf bepaald is? Dat het erin zit, of niet? Dan moet je je wellicht neerleggen bij het feit dat je een sigaretje nodig hebt om te ontstressen of dat je gewoon niet zo sportief bent. Zou mijn zoon zich over dertig jaar ook voornemen om meer te gaan sporten? Roken zal tegen die tijd misschien wel verdwenen zijn. Zoals wij het nu vreemd vinden dat er zoveel jaar geleden door de meester gerookt werd in de klas bijvoorbeeld.
Wat opvalt aan het rijtje met populaire voornemens voor 2017, is dat dit geen goede voornemens zijn die gericht zijn op de ander, op partners of op het gezin. Ook de context waarin wij onze goede voornemens opstellen verandert mee, de individualisering neemt toe. Dit laatste past dan wel weer bij de sociaal-emotionele fase waarin mijn zoon zich bevindt (‘Alle autootjes zijn van mij!’).
Ik mijmer nog wat over mijn eigen goede voornemens. Met een vriendin heb ik vroeger eens gezegd: ’Ons goede voornemen is om jezelf te leren te accepteren zoals je bent.’ Ontzettend cliché en weer op jezelf gericht. Alhoewel, ik geloof er wel in dat als je jezelf accepteert zoals je bent, dat je dit ook kunt meenemen in de benadering van anderen om je heen.
Op mijn werk vraag ik een cliënt naar zijn plannen met de jaarwisseling, en of hij nog goede voornemens heeft. Zijn reactie: ‘Daar doe ’k niet aan hoor.’ Ik denk dat ik dat maar als goed voornemen voor 2017 neem. Wacht, weer dat woordje ‘ik’. Ons voornemen voor 2017: ‘Daar doen we niet aan.’
Geplaatst op 2 januari 2017